Ba
mẹ cần làm gì khi con không nói được?
Khi
con chậm nói hoặc không nói được, ba mẹ không nên hoảng sợ mà cần tìm hiểu
nguyên nhân và có phương pháp hỗ trợ phù hợp. Việc can thiệp sớm và đúng cách sẽ
giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp tốt hơn. Bài viết này sẽ hướng dẫn ba mẹ
các bước cần thực hiện khi con gặp vấn đề về ngôn ngữ.
1. Xác định nguyên nhân trẻ không nói
được
Trẻ
không nói có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Chậm
phát triển ngôn ngữ: Trẻ chưa đạt được các mốc ngôn ngữ phù hợp với lứa tuổi.
Rối
loạn phổ tự kỷ (ASD): Một số trẻ gặp khó khăn trong giao tiếp do tự kỷ.
Vấn
đề về thính giác: Trẻ không nghe rõ hoặc mất thính lực có thể không phản ứng với
âm thanh.
Rối
loạn phát âm và ngôn ngữ: Một số trẻ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh âm
thanh.
Yếu
tố tâm lý: Trẻ bị áp lực, lo lắng hoặc thiếu sự kích thích giao tiếp từ môi trường
xung quanh.
2. Các bước ba mẹ cần thực hiện
a.
Quan sát và đánh giá khả năng giao tiếp của con
Theo
dõi xem trẻ có phản ứng với âm thanh, gọi tên hay không.
Kiểm
tra khả năng hiểu và thực hiện các yêu cầu đơn giản.
Ghi
lại các từ hoặc âm thanh mà trẻ có thể nói.
b.
Đưa trẻ đi khám chuyên gia
Nếu
trẻ trên 2 tuổi mà chưa có dấu hiệu nói, ba mẹ nên đưa con đến gặp các chuyên
gia như:
Bác
sĩ nhi khoa: Kiểm tra sức khỏe tổng quát.
Chuyên
gia ngôn ngữ trị liệu: Đánh giá và hướng dẫn phương pháp can thiệp phù hợp.
Bác
sĩ tai mũi họng: Kiểm tra khả năng nghe của trẻ.
c.
Tạo môi trường kích thích ngôn ngữ
Thường
xuyên trò chuyện với trẻ: Dùng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu.
Đọc
sách, kể chuyện cho trẻ nghe: Chọn sách có hình ảnh minh họa để thu hút sự chú
ý.
Sử
dụng ngôn ngữ cơ thể: Kết hợp cử chỉ, ánh mắt để giúp trẻ hiểu ý nghĩa của từ
ngữ.
Khuyến
khích trẻ tương tác: Đặt câu hỏi đơn giản, chờ trẻ phản hồi.
d.
Sử dụng các phương pháp hỗ trợ
Chơi
cùng con: Lồng ghép trò chơi vào việc học để trẻ tiếp thu dễ dàng hơn.
Dùng
nhạc và bài hát: Các bài hát có giai điệu vui nhộn giúp trẻ học từ vựng một
cách tự nhiên.
Khen
ngợi và động viên: Ghi nhận mọi nỗ lực của trẻ, không tạo áp lực.
e.
Hợp tác với giáo viên và chuyên gia
Ba
mẹ cần thường xuyên trao đổi với giáo viên, nhà trị liệu để theo dõi sự tiến bộ
của trẻ và điều chỉnh phương pháp phù hợp.
3. Những điều ba mẹ cần tránh
Không
so sánh con với trẻ khác: Mỗi trẻ có tốc độ phát triển khác nhau.
Không
ép buộc trẻ nói: Điều này có thể khiến trẻ cảm thấy áp lực và né tránh giao tiếp.
Không
sử dụng quá nhiều thiết bị điện tử: Giảm thời gian sử dụng tivi, điện thoại để
tăng cơ hội giao tiếp thực tế.
Việc
hỗ trợ trẻ chậm nói cần sự kiên nhẫn, tình yêu thương và phương pháp phù hợp. Nếu
ba mẹ sớm phát hiện và can thiệp kịp thời, trẻ sẽ có nhiều cơ hội cải thiện khả
năng ngôn ngữ và phát triển toàn diện.